Discussion: Retour sur l 'affaire de la paroisse de Thai Ha

Envoyé par dannyboy

Merci Bao Nhân de nous avoir partagé l'article de Hai Châu.
On a ici l’avis d’un vietnamien concernant la motivation réelle de ces catholiques. Son raisonnement est le suivant : La plupart des catholiques étaient déjà au temps de Tu Duc (19^e siècle), des espions pour le solde des envahisseurs français.

Si je ne me trompe pas, Sachhiem est un site géré et fréquenté par d'anciens officiers et intellectuels nationalistes du Sud-Vietnam, parmi lesquels se trouvent même des ex-cathos, qui tiennent souvent des discours très virulents vis à vis des chrétiens en général et catholiques en particulier. Or, à leur entendre, on comprendrait mieux pourquoi le président Ngo Dinh Diem et son frère fussent assassinés d'une manière aussi sauvage.

Envoyé par Bao Nhân

Si je ne me trompe pas, Sachhiem est un site géré et fréquenté par d'anciens officiers et intellectuels nationalistes du Sud-Vietnam, parmi lesquels se trouvent même des ex-cathos, qui tiennent souvent des discours très virulents vis à vis des chrétiens en général et catholiques en particulier. Or, à leur entendre, on comprendrait mieux pourquoi le président Ngo Dinh Diem et son frère fussent assassinés d'une manière aussi sauvage.

_ merci de nous avoir signalé ce site Sách Hiếm net
_ j'ai jeté un coup d 'oeil rapide ; les articles couvrent les sujets politiques , sociaux , historiques , religieux etc , vietnamiens ; les articles sont un peu longs
_ vu leur teneur , on dirait plutôt qu 'ils sont écrits par des cadres gouvernementaux plutôt que par d'anciens officiers ou fonctionnaires sud VN ; ils font de l'antivaticanisme primaire
_ l'article Sách Hi?m net fait justice de toute tentative de réhabiliter le régime de Saigon , il l'enfonce à fond dans la boue , il ne lui concède même pas la consolation "Được làm vua, thua làm giặc""

Envoyé par HAN VIËT

_ merci de nous avoir signalé ce site Sách Hiếm net
_ j'ai jeté un coup d 'oeil rapide ; les articles couvrent les sujets politiques , sociaux , historiques , religieux etc , vietnamiens ; les articles sont un peu longs
_ vu leur teneur , on dirait plutôt qu 'ils sont écrits par des cadres gouvernementaux plutôt que par d'anciens officiers ou fonctionnaires sud VN ; ils font de l'antivaticanisme primaire
_ l'article Sách Hi?m net fait justice de toute tentative de réhabiliter le régime de Saigon , il l'enfonce à fond dans la boue , il ne lui concède même pas la consolation "Được làm vua, thua làm giặc""

Trần Chung Ngọc, Nguyễn Mạnh Quang, Charlie Nguyễn... sont d'anciens officiers, cadres et intellectuels du régime de Saigon. D'ailleurs, ils vivent toujours aux USA.

Trần Chung Ngọc était à la fois ex-officier de l'armée française et celle du Sud, ensuite est allé faire ses études aux USA. Quant à Nguyễn Mạnh Quang, lui-aussi, ayant été diplômé dans une université américaine, et comme Trần Chung Ngọc, il a choisi de rentrer pour enseigner. Et Charlie Nguyễn, également ancien officier et avocat qui, après avoir été libéré d'un camp de rééducation, s'est installé aux USA où il n'arrête pas de déplorer les quatre siècles que sa famille a perdu avec le catholicisme.

Encore une lettre d'un fidèle catholique, qui semble ne pas avoir compris le but réel des fomenteurs de trouble, à son curé. En fait, ceux qui étaient derrière cette crise ne veulent pas voir un pays dirigé par un gouvernement qui n'est pas le leur, et de surcroît communiste, être en paix et connaître un certaine cohésion et un développement social. Or, ils cherchent à provoquer le conflit, car ils croient que la guerre civile entrainera l'intervention des armées étrangères comme la cas de la Bosnie, du Kosovo, de la Libye... D'ailleurs, avec la bénédiction du Vatican, la France de Jules Ferry a prétexté la persécution des chrétiens pour légitimer son invasion du Vietnam.

Kính gửi Đức Cha Nguyễn Thái HợpMichael NguyễnKính g?i ??c Cha Nguy?n Thái H?p

26-Sep-2013 Nghệ An ngày 15 tháng 9 năm 2013 Trọng kính thưa Đức Cha, Lời đầu tiên, con xin kính vấn an sức khỏe Đức Cha và cầu xin Thiên Chúa ban ơn cho Đức Cha được an lành hầu lèo lái Giáo phận vượt qua khó khăn hiện nay. Thưa Đức Cha, những sự cố xẩy ra cho giáo phận Vinh vào đầu tháng 9, 2013 này nói chung và Mỹ Yên nói riêng, làm cho giáo dân chúng con rất đau lòng và cảm thông nổi khó khăn của đấng chủ chăn như Đức Cha hiện nay. Chúng con thiết nghĩ, trước ngày nhậm nhiệm vụ giáo phận, khi còn ở nước ngoài, Đức Cha đã nắm rõ tình hình Giáo hội trong nước và một số giáo xứ phía Bắc có những vấn đề mắc mứu với nhà nước hiện nay, nhất là tài sản cũng như những quy định về pháp lệnh tôn giáo. Chúng con tự cho rằng mình dốt nát, chẳng hiều lý do nào mà các cha không hướng dẫn chúng con cách xử thế nào để chúng con không gặp những trở ngại đau thương như hiện nay mà các tôn giáo bạn không phải đổ máu như chúng ta. Thưa Đức Cha, vụ Giám Mục Ngô Quang Kiệt tại giáo xứ Thái Hà đã là bài học đau thương, cuối cùng chúng ta cũng chẳng đạt được gì theo yêu cầu tại trung tâm thủ đô, thì một giáo phận nghèo, miền Trung sỏi đá, làm sao chúng ta có thể cưỡng lại với chính quyền theo đòi hỏi của chúng ta? Con thiết nghĩ, nắng bề nào, che bề đó, nhập giang tùy khúc, nhập gia tùy tục để chúng ta tồn tại và phát triển trong luật pháp hiện tại. Lời phát biểu đầy thách thức, nghe như trong chốn giang hồ Những năm gần đây, liên tục các giáo xứ, giáo phận phía Bắc chúng ta đều phải đối đầu bằng bạo lực và ngay chúng ta cũng đối xử bằng bạo lực. Chúa đã dạy: "ai dùng gươm sẽ chết vì gươm". Chúng ta là con Chúa nhưng lại dùng bạo lực, thì nhà nước làm sao khỏi dùng bạo lực để trấn áp, chứ chả lẽ họ chịu thua? Giả thử họ nhân nhượng chúng ta thì các tôn giáo khác cũng bắt chước, nhà nước bó tay để xã hội bạo loạn? Lấy lương tâm mà nói, đứng trong vị thế một quốc gia, để bảo tồn an ninh trật tự, buộc họ phải dùng quyền lực để ổn định trật tự; quyền lực họ dùng ở mức độ nào còn tùy thuộc thái độ của từng đối tượng và đối tượng tập thể. Đành rằng Giáo hội chúng ta là giáo hội toàn cầu, nhưng chúng ta là con dân của một nước chứ không chỉ là con dân của Chúa; chúng ta sống tùy thuộc pháp luật sở tại, do vậy mọi nhu cầu tín ngưỡng và quyền lợi về giáo sản, giáo chế cũng phải tùy thuộc về chính sách chung của mọi tôn giáo. Tuy nhiên, phải khách quan nhận thấy, giáo phận Vinh chúng ta có nhiều đặc ân hơn so với các tôn giáo khác, kể cảt ôn giáo lớn như Phật giáo. Ví dụ, chúng ta đã mở Đại chủng viên, chiêu sinh tự do. Vì cơ sở vật chất chúng ta không đáp ứng đủ số lượng lớn nên chỉ tuyển trên 400 chủng sinh. Chúng ta có bệnh viện đa khoa mà chưa tôn giáo nào hiện nay có được. Công trình tái thiết đại chủng viện Vinh Thanh với chi phí kết toán đợt một đã là 7.067.146.000đ. Một đại chủng viện chỉ đứng sau giáo phận Hưng Hóa và Xuân Lộc. Giáo phận Vinh :410 thí sinh dự kỳ tuyển sinh vào Đại Chủng viện Vinh Thanh khóa XIV _ 2013 (theo TIN VUI - Web site Cong Giao Tin vui) Một miền Trung nghèo khó về kinh tế và ít ỏi về dân cư mà giáo phận chúng ta đã có những công trình như thế đã là một ưu thế. Thêm nữa, số lượng Linh mục của ta quá ít so với giáo dân, thế mà nhờ tài lãnh đạo của Đức Cha nên mọi công việc của Chúa được phát triển tốt đẹp. Như vậy chúng ta phải cám ơn Chúa lắm rồi. Chúng con còn nhớ ngày Đức Cha về nhậm nhiệm sở đã phát biểu: “quý Cha, quý thầy, quý tu sĩ nam nữ và tất cả anh chị em cộng tác với tôi để chúng ta có khả năng phục vụ giáo phận cũng như quê hương đất nước nhiều hơn nữa”. Về nội tình giáo phận Đức Cha đã thực hiện đúng và tốt như lời tuyên bố và kêu gọi trên đây. Còn về phục vụ quê hương đất nước, theo Đức Cha, phục vụ thế nào để đất nước phồn vinh và an sinh xã hội tốt đẹp hơn, giáo dân chấp hành luật pháp tốt hơn. Dân chúng bức xúc đứng bên ngoài chỗ cầu nguyện trái phép ở Con Cuông Kiểm lại, nếu nhìn bằng cặp mắt một người công dân nước Việt, thì từ ngày Đức Cha về nhận giáo phận đã được 3 năm biết bao biến cố xẩy ra như: vụ xây dựng công trình trái pháp luật ở Giáo xứ Ngọc Long, xã Công Thành - huyện Yên Thành; Giáo xứ Làng Rào, xã Nghi Hương – huyện Tân Kỳ; Giáo xứ Lập Thạch, xã Nghi Thạch – huyện Nghi Lộc, Giáo họ Yên Trạch, phường Thu Thủy (Thị xã Cửa Lò). Tổ chức hành lễ ngoài cơ sở thờ tự vi phạm Pháp lệnh Tôn giáo của Nhà nước Việt Nam ở xã Yên Khê – huyện Con Cuông; xã Nghĩa Xuân – huyện Quỳ Hợp; xã Châu Bình – huyện Quỳ Châu. Gây rối trật tự công cộng, đánh đập, bắt giữ người trái pháp luật ở xã Yên Khê – huyện Con Cuông; Giáo xứ Mỹ Yên xã Nghi Phương (Nghi Lộc). Trong việc tách, lập xứ, họ đạo mặc dù mới trình xin đang được chính quyền các cấp xem xét giải quyết, hoặc chưa trình xin nhưng giáo hội đã tự ý thành lập các xứ, họ đạo. Không những thế, chúng ta còn tổ chức các hoạt động tôn giáo trái pháp luật, hoặc tổ chức sinh hoạt tôn giáo tại nhà riêng giáo dân, xảy ra ở các huyện Tân Kỳ, Nghĩa Đàn, Con Cuông, Quỳ Hợp, Quỳ Châu... Nếu can đảm xét mình và xưng tội trước mặt Thiên Chúa, nhìn lại Đức Cha sẽ thấy, trong vòng chỉ có 01 năm, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 23 vụ vi phạm pháp luật và vụ việc liên quan đến giáo dân của đạo chúng ta. Phải kể trong đó có các hoạt động đòi lại đất, xây dựng công trình trái pháp luật (10 vụ); chống người thi hành công vụ, hủy hoại tài sản (01 vụ); tụ tập đông người khiếu kiện, chặn xe (02 vụ)... Kinh thưa Đức Cha, tuy Linh mục quản xứ đã đầy giáo dân vào chỗ bạo hành, nhưng nhà nước đã báo cáo đến Giáo Phận để Đức Cha thông cho các giáo xứ, hình như Đức Cha lập lờ để giáo dân phải cực đoan đến đổ máu. Thực tình, với tư cách là một giáo dân trong vùng, con cảm thấy rất xấu hổ trong việc này. Trong cả nước, chưa có tôn giáo nào dám cô lập, tạm giữ cán bộ nhà nước như giáo dân ta đã làm như vừa rồi. Việc bắt giữ hay thả người là thuộc thẩm quyền của luật pháp, cán bộ xã không có quyền, thế mà giáo dân bắt ép ông xã trưởng ký nhận giao trả người, để rồi từ đó, lấy cớ bạo loạn. Nếu chúng ta ôn hòa như dân oan khiếu kiện ở Hà Nội, thì chắc chắn nhà nước không phải dùng đến vũ lực. Con lấy công tâm để nói, lỗi đó do giáo dân và các cha quản xứ mà ra. Càng thất vọng hơn nữa, với chức vụ Giám mục Giáo Phận Vinh, Đức Cha không thực tâm dàn xếp, ngược lại trong "thư chung", Đức Cha viết rất thiếu khách quan: "Ngày 04/9/2013 quả là ngày hồng phúc cho giáo phận Vinh chúng ta, vì đó là lễ tấn phong Giám mục phụ tá. Rất tiếc là niềm vui và nụ cười của chúng ta vừa nở trên môi, thì ngay buổi chiều hôm đó, những giọt nước mắt và máu của người dân lành đã phải đổ xuống, vì vụ đàn áp tại giáo xứ Mỹ Yên thuộc xã Nghi Phương huyện Nghi Lộc, Tỉnh Nghệ An". Trọng kính Đức Cha, nếu khách quan thì người đọc có thể hiều nhà nước đem quân đến giáo xứ Mỹ Yên để tấn công, tại sao Cha không diễn đạt rõ ràng sự kiện xầy ra từ đâu? chả lẽ tự nhiên họ đem quân đến tấn công một cách vô lý? Đoạn kế tiếp, Đức Cha lại nói do lời cam kết của nhà nước nên dân đến để nhận lại hai người thân bị bắt 2 tháng trước đó, đã không thực hiện lời cam kết mà còn dùng công an, cảnh sát cơ động, dân quân tự vệ, chó nghiệp vụ, lựu đạn cay... Một số giáo dân bị kích động kéo đến trụ sở Ủy Ban Nhân Dân Không thể nói là Đức Cha không biết luật pháp, và không hề biết chuyện một số đông anh em giáo dân bị kích động đã làm gì ngày hôm trước. Vấn đế bắt và thả người không do cấp xã quyết định.Tờ giấy cam kết của xã là do giáo dân bắt nhốt cán bộ xã và huyện, làm áp lực ký nhận, nó không có chút giá trị pháp lý nào cả. Vậy Đức Cha nói làm như là nhà nước tráo trở thì có phải là phạm tội "nói dối" trước mặt Chúa hay chăng? Đức Cha trả lời với đài nước ngoài cũng như thông báo và thư chung, Đức Cha quy trách nhiệm cho nhà nước bạo hành làm trên 30 người bị thương. Cứ như là giáo dân hiền lành bị nạn mà nhà nước hoàn toàn có lỗi. Vài người biết chuyện như chúng con cảm thấy thẹn, vì có những cán bộ nhà nước cũng bị hành hung, sao Cha không đề cập? Trọng kính Đức Cha, chúng con được học từ thánh kinh rằng "nếu có kẻ tát má bên phải của ngươi vì danh ta, thì hãy đưa má bên trái cho họ tát". Nhưng các cha dạy: "Tôn giáo và Cọng sản không đội trời chung"! Xin Đức Cha một câu trả lời nghiêm chỉnh: Giáo hội của chúng ta có theo lời hiền lành của Chúa hay theo lòng thù hận của ai? Và hậu quả của lời dạy đầy hận thù này thể hiện trong video sau đây. Chúng con thật ngao ngán trước những biến cố mà các đấng bề trên cứ đẩy giáo dân chúng con làm bia đỡ đạn, mà không chỉ ở Giáo Phận chúng ta. Tại sao chúng con không được sống bình yên với đức tin Thiên Chúa ? Những ý tưởng hận thù nầy phát xuất từ thời chiến tranh lạnh giữa Liên xô và Tư Bản. Nhưng sau khi Liên Xô giải thể thì ý tưởng đó không còn nữa. Những nước XHCN đã thay đổi quan điểm về tôn giáo, đoàn kết và hòa hợp cùng tồn tại và phát triển. Do các cha bị ấn tượng đó khắc sâu, nên nhất cử nhất động của nhà nước đều nghĩ họ áp bức tôn giáo, vì vậy các cha khích động chúng con phải có thái độ cực đoan quá khích mà hậu quả là anh em chúng con lãnh chịu. Kính Đức Cha, Suốt 56 năm trên đất khách quê người, cha đã được tiếp thu kiến thức uyên bác về đời cũng như đạo, con nghĩ cha có tầm nhìn rộng rãi hơn, cư xử mềm dẻo hơn, rút kinh nghiệm các giáo xứ như Thái hà, Con Cuông...để uyển chuyển lèo lái Giáo Phận Vinh. Nhưng, qua sự kiện đau thương vừa rồi, có lẽ Đức Cha chưa nắm hết mọi thông tin khách quan, nên đã vội lên án nhà nước mà không thấy cái lỗi của mình. Như vậy hóa ra khi trở lại quê hương, lời tuyên bố của cha mang một ý nghĩa khác, một ý nghĩa phục vụ quê hương đất nước theo chiều hướng cực đoan bạo động. Chúng con nghĩ, nếu tinh thần điều hướng giáo dân đối đầu với nhà nước như thế, chắc chắn chúng con khó bề yên thân hướng về đức tin Thiên Chúa. Mặt khác, nhà nước cũng khó mà tin tưởng thiện chí của cộng đồng Giáo Phận góp phần xây dựng quê hương mà luôn tạo áp lực với nhà nước chỉ vì quyền lợi riêng cho tôn giáo mình. Để chống lại sự so sánh khác biệt giữa lương và giáo, con cả gan thay mặt một số anh chị em giáo dân Nghệ An kính đến Đức Cha những suy nghĩ thiển cận của con, nếu có gì không đúng xin cha vì Chúa miễn thứ cho chúng con. Giáo dân xứ Nghệ Michael Nguyễn (Xin lỗi Đức Cha, trong thư này con không dám lộ địa chỉ và danh tánh cá nhân vì còn sợ bị "dứt phép thông công" bằng các bài viết bới móc đời tư như đối với vài giáo dân trước đây khi đã dám nói lên ý nghĩ thẳng thắn của mình.)

Envoyé par Bao Nhân

Encore une lettre d'un fidèle catholique, qui semble ne pas avoir compris le but réel des fomenteurs de trouble, à son curé. En fait, ceux qui étaient derrière cette crise ne veulent pas voir un pays dirigé par un gouvernement qui n'est pas le leur, et de surcroît communiste, être en paix et connaître un certaine cohésion et un développement social. Or, ils cherchent à provoquer le conflit, car ils croient que la guerre civile entrainera l'intervention des armées étrangères comme la cas de la Bosnie, du Kosovo, de la Libye... D'ailleurs, avec la bénédiction du Vatican, la France de Jules Ferry a prétexté la persécution des chrétiens pour légitimer son invasion du Vietnam.

Dans une démocratie, il est tout à fait légal de de ne pas vouloir avoir « un pays dirigé par un gouvernement qui n'est pas le leur, et de surcroît communiste ». Les élections libres permettent justement d’avoir l’alternance. Les communistes au VN a inscrit dans son code pénal l’interdiction, non seulement de vouloir renverser le régime, mais aussi de critiquer le gouvernement communiste.

C’est aussi à cause de cette interdiction que ces catholiques ont défié le régime dans la rue. C’est parce qu’on ne leur donne pas le droit de le faire dans les urnes.

L’argument qui consiste à dire que c’est des catholiques, donc forcément des collabos avec l’Occident ne tient pas. Car on a également des protestations violentes de la part de bouddhistes et d’autres religions au VN contre le régime.

Công An
Bi

Envoyé par dannyboy

Dans une démocratie, il est tout à fait légal de de ne pas vouloir avoir « un pays dirigé par un gouvernement qui n'est pas le leur, et de surcroît communiste ». Les élections libres permettent justement d’avoir l’alternance. Les communistes au VN a inscrit dans son code pénal l’interdiction, non seulement de vouloir renverser le régime, mais aussi de critiquer le gouvernement communiste.

C’est aussi à cause de cette interdiction que ces catholiques ont défié le régime dans la rue. C’est parce qu’on ne leur donne pas le droit de le faire dans les urnes.

Mais, est-ce que le mot "démocratie" leur dit vraiment quelque chose ? La comprennent-ils vraiment ? Il suffit de regarder ce qui se passe dans les pays de l'Amérique latines, apparemment très religieux et démocratiques, et tu vas voir comment se traite-t'on, même entre coreligionnaires. D'ailleurs, parait-il qu'il n'y a qu'une seule religion dominante dans le coin.

Enfin, comme certains des nationalistes que j'ai eu l'occasion d'échanger, je ne vois pas encore une force alternative digne et capable. Or, pour l'instance, on n'a le choix qu'entre la dictature en place, qui montre déjà sa vocation de vouloir prendre l'exemple de la Singapour, et le chaos, la guerre civile, le séparatisme...

Envoyé par dannyboy

L’argument qui consiste à dire que c’est des catholiques, donc forcément des collabos avec l’Occident ne tient pas. Car on a également des protestations violentes de la part de bouddhistes et d’autres religions au VN contre le régime.

Công An
Bi

Concernant la secte Hoa Hao, alors, il me semble que ce n'est pas nouveau non plus.

Les Hoa Hao se distinguent alors par leur haine du Viêt Minh, mais se déchirent dans une guerre des chefs qui hésitent entre le gouvernement de l'État du Viêt Nam et les officiers français. Comme les autres sectes, il rejettent le gouvernement de Ngô Dinh Diêm, mandarincatholique, et s'intègrent à un « front unifié des forces nationalistes »⁷. Ba Cut, chef Hoa Hu, est guillotiné par la justice de Diêm le 6 juin 1956. Nam Lua et d'autres meurent paisiblement oubliés.
Après avoir aidé les communistes durant la Guerre du Vietnam, en formant une véritable armée privée, le Hòa Hảo est reconnu comme une des religions officielles du pays⁸.

http://fr.wikipedia.org/wiki/Hòa_Hảo

En France ,l'encouragement à peine voilé du prélat à la violence lui aurait valu de se retrouver au tribunal d'autant plus que dans la foule se trouvaient bien quelques mineurs !


Les extrémistes lancent des pierres sur les forces de l'ordre, au siège du Comité populaire de la commune de Nghi Phuong. Photo : VNA/CVN



"Dans une démocratie, il est tout à fait légal de de ne pas vouloir avoir « un pays dirigé par un gouvernement qui n'est pas le leur, et de surcroît communiste ». Les élections libres permettent justement d’avoir l’alternance. Les communistes au VN a inscrit dans son code pénal l’interdiction, non seulement de vouloir renverser le régime, mais aussi de critiquer le gouvernement communiste"

Accepter que la minorité catholique impose ses quatre volontés , c'est courir le risque d'une guerre civile car les 80 millions de viets restant ne sont pas prêts à accepter une situation pré-1975 où lescathos étaient une clientèle choyée par la colonie et par le gouvernement du Sud et les US
Il ne faut pas croire qu'ouvrir en grand les bras à l'opposition fera connaître sûrement un bond en avant au pays sans passer par une instabilité politico-économique où il risquerait de ne pas s'en remettre.
Ne pas oublier aussi que la guerre du Vietnam a commencé au Vatican ,fer de lance de la lutte anti_ communiste, qui n'avait pas hésité à flirter avec le fascisme ici et là ,Europe, Amérique Latine Asie.(l'exemple de la Croatie en 39_45 et guerre des Balkans)

L'évêché de Vinh n'est distante de Nghi Phuong que d'une vingtaine de km . Est ce que c'est une pure coïncidence ou c'est de la contagion ?

Envoyé par Bao Nhân

Enfin, comme certains des nationalistes que j'ai eu l'occasion d'échanger,

Correction : en fait, je voulais dire "Enfin, comme certains des nationalistes avec qui j'ai eu l'occasion d'échanger"

L'évêque vietnamien qui prêche le recours à la violence pour obtenir la libération des deux catholiques dissidents fait penser à un certain cardinal croate qui appelait la Croatie de se débarrasser des communistes juste avant la guerre des Balkans des années 90. Massacres des serbes communistes Pour se venger , les Serbes faisaient pareil avec les croates chrétiens et les musulmans.
L'église vietnamienne a t elle franchi le pas qu'il ne fallait pas?
L'église vietnamienne prête à une nouvelle partition du Vietnam ?

D'ailleurs la presse internationale ne semble pas être pressée cette fois pour rapporter les accusations de l'église, elle semble attendre le verdict des observateurs indépendants pour juger.